De ouwe fix-beer

Donderdag 21 juli


Poeh, dat was weer even vroeg dag vanochtend… Om 05.45 uur ging de wekker al, want we werden om 06.20 uur op het station verwacht. Maar alles ging vlot, dus we lagen mooi op schema.
Eenmaal op het station was het net of we met het vliegtuig gingen; eerst dienden we in te checken met de tickets die we twee dagen eerder hadden gekocht en werden er heuse boarding passes geprint. Vervolgens moest je naar de boarding gate, waar je je paspoort moest laten zien en waar je boarding passes nog eens werden gecontroleerd. Er was ook nog een tassen-controle actief, maar daar mochten we gelukkig zo voorbij lopen.
De trein stond al te wachten en een stewart bracht ons naar de gereserveerde stoelen toe.

“Eksekutiff” heet de klasse die we geboekt hadden. Waarom het die naam had, weet ik niet, want het was een doodgewoon treintoestel. Het enige wat je nu zeker wist , was dat je zitplaatsen had. Maar goed, meer hadden we ook niet nodig. We zaten in twee rijtjes achter elkaar, maar ik kon me van een andere vergelijkbare trein herinneren dat je de banken kon om draaien, dus het grootste deel van de reis hebben we tegenover elkaar gezeten. Veel gezelliger.

De reis zou ongeveer 8 uur duren en ik kan, nu ik dit schrijf en de reis ondertussen achter de rug is, iedereen van harte aanbevelen om deze trip te maken. Wat een prachtige ervaring! Mocht je willen reizen van Bandung naar Yogyakarta, of naar Solo, of de andere kant op, pak de trein en zorg dat je de trein hebt die overdag rijdt. Het is echt zonde om dit traject ’s nachts te doen als er niets te zien is. Je mist dan zo veel!

Ik zou niet eens weten hoe je dit moet omschrijven. Het eerste stuk Bandung uit is wel heel vergelijkbaar met de treinreizen in China, waar de huizen en krottenwijken zo dicht bij het spoor staan dat je met een raam open de borden van de tafels kan grissen.
Maar dan doemen de heuvels weer op en wordt het landschap groener en groener. En overal, werkelijk overal, van Bandung tot acht uur later in Yogyakarta, zie je rijstvelden. Sawa’s, sawa’s en nog eens sawa’s, maar dan steeds tegen een andere achtergrond. Dan weer in een wijde uitgestrekte vorm, alsof je door de weilanden van Krommenie rijdt, dan weer ingesloten door de dichte jungle van midden-Java. Dan weer vlak als een Hollands landschap, dan weer met terrassen zoals je ze eigenlijk van de plaatjes kent, waarbij het water van het ene plateau naar de andere sijpelt.
Maar in welke vorm je ze ook tegen komt, altijd is er iemand aan het werk, hoe afgelegen ook. Soms zie je hele groepen tegelijk aan het werk, tot hun enkels in het water. En soms lijkt het alsof er niemand is en dan zie je ineens een puntige helm (seraung) boven het gewas uit steken en blijkt er toch een verlaten arbeider op zijn hurken het land te bewerken. En alle velden zien er verzorgd en netjes uit, de plantjes allemaal keurig op een rij.

De route loopt afwisselend door de rimboe en door kleine dorpjes heen. Opvallend is dat zelfs de kleinste dorpjes er ook netjes en fris uitzien, met nette huisjes en verzorgde tuintjes. En elk dorpje, hoe klein soms ook, heeft dan een gebouwtje centraal staan met de kleine zilveren koepels en minaretten er op; de moskee van het dorp.
De rimboe daarentegen is ruig en onvoorspelbaar. Groener dan groen, met hoge palmbomen vol kokosnoten, bananenbomen vol met vruchten, wilde papaja’s en dan nog talloze bomen en struiken die ik niet kan benoemen, maar die uitblinken in schoonheid.

Af en toe kruis je een flinke rivier die flink stroomt in deze regentijd en die helemaal bruin is van het onrustige water. Op deze rivieren zie je verder geen activiteit, maar in de kleinere stroompjes rond de dorpjes zie je nog wel mannen in de weer met grote kruisnetten en hengels om daar de vangst van de dag te hosselen.
Verder zie je overigens weinig dieren, viel me op. Wat eenden en ganzen in de rijstvelden, en her en der een verdwaalde roofvogel, maar daar houdt het dan ook wel mee op. Al eerder viel het ons op dat er ogenschijnlijk veel minder fauna aanwezig lijkt dan in andere landen.
Richting Yogyakarta wordt het landschap steeds vlakker, zeker als je over de helft bent, maar in de verte blijf je de contouren van de heuvels zien.
Wat ons nog op viel was dat er in veel palmen in de buurt van dorpjes emmertjes in de top hangen. Dat heb ik moeten opzoeken, maar het blijkt dat ze die gebruiken om bovenin van tijd tot tijd palmmelk te halen.

Afijn, bovenstaande is maar een korte impressie van wat we allemaal hebben mogen aanschouwen vandaag. Het mooie was dat je nu in het echt naar landschappen zat te kijken die je normaal alleen kent van de foto’s in de folders en op internet. Het Indonesië zoals het je altijd wordt voorgeschoteld. Het bestaat dus echt, kan ik nu beamen. Het zijn geen sporadische plaatjes die ze in een reclame-blaadje verzameld hebben, het is een beeld wat je over de volle breedte van Java tegen komt. Schitterend, het was echt genieten.

De treinreis was dan ook zo om voor het gevoel. Ook de kids vonden het snel gegaan. Om 15.20 uur reden we het station van Yogyakarta binnen, om 15.30 uur had ik voor de meute uit de allereerste taxi bij de kladden en nog voor 16.00 uur checkten we in in het Crystal Lotus Hotel.
Het hotel is weer even andere koek dan de tent waar we in Bandung vertoefden. Een prachtig 4-sterren tent net buiten het centrum, vergelijkbaar met het hotel waar we in Jakarta zaten. Net als daar hebben we hier twee ruime kamers die met elkaar in verbinding staan middels een tussendeur. Een zwembad, half in de lobby, half in de open lucht, maakt het helemaal af.
Het was niet helemaal de bedoeling om nu alweer zo chique te gaan, maar ach, het kwam op ons pad en toen dachten we… nou ja, we zeiden… nou ehh, we vonden….. afijn, we meenden…. anyway, toen hebben we het geboekt… :-)

Yogyakarta (Yogya voor vrienden, maar ook wel als Jogjakarta geschreven) wordt gezien als het centrum van Java, als dé ziel van Java. Dit is waar je Indonesië op z’n best zou moeten beleven.
Yogyakarta is de naam van zowel de stad als de provincie en geniet nog altijd een bijzondere status door de Sultan die er vanaf het begin (1755) een hele belangrijke rol heeft gespeeld. Het paleis van de Sultan, dat “Kraton” wordt genoemd, ligt midden in de stad. Het wordt nog altijd bewoond door de Sultan die tevens gouverneur van de provincie is.

Het wordt “the most liveable end lovable city of Indonesia” genoemd, omdat alles samen valt. Het is een grote stad (3,3 miljoen inwoners) en biedt alles, van oude bezienswaardigheden tot de moderne dingen die je in een stad wilt kunnen vinden. En dat alles in een veel meer relaxte sfeer dan de andere grote steden.
Er is zoveel te doen en te zien in en rond Yogya dat je er gemakkelijk een complete vakantie kunt vullen. Wij hebben er nu vijf nachten geboekt om een deel van deze bezienswaardigheden mee te pakken en de sfeer te kunnen proeven.

Jalang Malioboro (Malioboro street) is de bekendste straat. Uitkomend op het kraton van de Sultan is deze lange brede weg dé plek waar je moet zijn voor de winkeltjes en stalletjes. Dat is waar we de eerste indrukken wilden op doen.
Maar uiteraard moest er eerst geplonsd worden door Maasje en mij. Terwijl Sas en Gijs op de kamer even in de relax-mode gingen, hebben Muis en ik het zwembad onveilig gemaakt, dat we eerst voor ons zelf hadden, maar waar al gauw een aantal lokale gasten mee kwamen zwemmen. Dit keer was niet Maasje maar ikzelf het doelwit van fotoshoots. Een unieke gebeurtenis, want normaal is het toch Maasje met haar blonde lokken die alle aandacht trekt en wordt papa niet eens opgemerkt… haha.

Een auto van het hotel bracht ons naar Malioboro. Het was al donker, maar nog te vroeg eigenlijk voor alle eetstalletjes. Die gaan eigenlijk pas massaal tegen tienen ’s avonds hun tentjes op zetten. Maar we vonden gelukkig wel een stalletje waar overheerlijke loempia’s vers voor je neus bereid werden. Vegetarisch voor Sas en Gijs, ayam (kip) voor Maasje en met kip, ei en groenten voor mij. Superlekker!. Zo heerlijk dat we unaniem de vingers opnieuw de hoogte in staken voor een volgende portie.
Struinen langs de winkels is altijd leuk. Bleef niet veel aan de vingers plakken deze ronde (alleen Maasje heeft wat gescoord), maar het is altijd leuk om naar het eindeloze aanbod van handel te kijken. Toen het tegen tienen liep, zag je inderdaad dat veel stalletjes met handel werden opgeruimd en dat er eetstalletjes voor in de plaats kwamen. Samen met Maasje heb ik nog een lekkere saté ayam kunnen scoren, en later nog een Nasi Bachal, een rijstgerecht naar lokaal recept. Heerlijk! Gewoon in het papier laten vouwen en al wandelend opgegeten, waarbij je de rijst oplepelt met stukjes kroepoek.

Een taxi bracht ons terug naar het hotel. Kids zijn stiekem toch wel moe van een dag reizen in de trein en alle nieuwe indrukken en ook wij kunnen wel weer een tukje gebruiken.
Morgen gaan we de stad weer verder verkennen. Lekker loeren en knagen.
Geen beter leven dan een goed leven!



De oude Fix-beer…

Vrijdag 22 juli

Oei, da’s toch stiekem wel weer lekker, hoor… zo’n uitgebreid ontbijtbuffet ’s ochtends vroeg. Net als in het 101 in Jakarta, hebben ze hier ook een keur aan specialiteiten, zowel Indonesisch als westers, zowel warm als koud, zowel zoet als hartig. En zo zit je dus ’s ochtends om 09.00 uur eerst aan de papaja, vervolgens aan de kleine pannenkoekjes om daarna naadloos verder te gaan met “Gulek”, een specialiteit uit Yogya, geserveerd met eieren in cocos en witte rijst, wordt er daarna een heerlijk eitje gebakken en eindig je met nog wat zoete lekkernijen. Oh oh, dat wordt afzien straks na de vakantie op de oliebollentraining die ongetwijfeld gaat komen…

Voor vandaag hebben we een aantal bestemmingen in Yogyakarta in het hoofd, dus na het ontbijt springen we in een taxi en laten ons afzetten aan het einde van de Malioboro, bij het Kraton, het huis van de Sultan.
Het kraton is eigenlijk een hoge ommuurde stad in een stad. Er wonen zo’n 25.000 mensen binnen die muren en het hele gebied is zo’n 14 hectaren groot, met in het hart het huis van de Sultan.
De bouw ervan begon in 1755 in opdracht van de eerste Sultan en was klaar in 1790. Ondertussen zijn we bij Sultan nr 10 en deze is nog altijd net zo populair als zijn voorgangers, al is zijn rol heden ten dage met name ceremonieel. Deze Sultan woont nog altijd hier in het kraton.
Overigens is het nog maar de vraag wie de volgende Sultan gaat worden. Ging het altijd over van vader op zoon, deze keer houdt dat op, want deze meneer heeft het slechts bij één vrouw gehouden met wie hij vijf kinderen kreeg…… vijf dochters! (dat in schril contrast met zijn vader, Sultan nr 9, die goed was voor 5 vrouwen en 22 kinderen, waarvan ongeveer de helft jongens)
Dus nu zal het of één van zijn dochters moeten worden, of zijn broer neemt het stokje over. Dat mag hij zelf bepalen.

Om het terrein te betreden, moet je entree betalen (omgerekend 90 cent p.p.), maar dan kom je wel over het gehele terrein en in de meeste gebouwen, behalve natuurlijk de privé-vertrekken. We hadden een privé-rondleiding geregeld van een dame die redelijk goed Engels kon en daar waren we achteraf wel blij om. Want als we zelf waren rond gestruind, hadden we onherroepelijk een hoop details gemist.
Je kreeg een mooi beeld van de open ruimtes buiten die gebruikt werden en worden voor ceremonies, voor de wekelijkse dans-optredens en voor het ontvangen van buitenlandse gasten. Binnen in de verschillende gebouwen zag je vooral persoonlijke eigendommen (zo was er een heel pand ingericht voor de Batik-kledij van de sultans en hun vrouwen. Dit was het enige dat niet gefotografeerd mocht worden overigens, omdat men bang is dat de patronen anders gekopieerd zullen worden. Elke Sultan en elke echtgenote had zijn/haar eigen patroon wat in de mooiste katoenen was verwerkt) en passeerden er de sultans door de geschiedenis heen. Opvallend was dat Sultan nr 9 duidelijk de meeste aandacht kreeg, welhaast meer nog dan de huidige Sultan. Deze man, die in 1932 nog in Haarlem heeft gestudeerd en zeer bevriend was met Juliana, is zeer populair geweest. Zijn bijnaam was overigens “Henkie”, een naam die hij in Nederland had gekregen van zijn mede-studenten, omdat zijn eigen naam te lang en moeilijk was om uit te spreken. Die bijnaam heeft hij altijd gehouden. Sultan nr 9 is in 1988 in de VS overleden aan een hartaanval, waarna de huidige Sultan in 1989 het stokje overnam.

Na een kleine twee uur te hebben rond gesjouwd, zijn we via een achteruitgang van het paleis-complex gegaan, omdat we dan het dichtst bij de volgende bestemming waren, iets wat eigenlijk onlosmakelijk verbonden is aan het woonpaleis van de Sultan.
We gingen namelijk naar “het waterkasteel”. Officieel heet het Taman Sari, hetgeen “prachtige tuin” betekent, maar draagt de bijnaam “water-castle” dat door de Hollanders gegeven is.
Het is in 1758 door de eerste Sultan gebouwd als lusttuin en rusthuis voor de koninklijke familie. Tijdens de hoogtijdagen had het meer dan zestig gebouwen, waaronder een moskee, meditatiekamers, tuinen, zwembaden, paviljoens en zelfs kunstmatige meren. Door oorlogen, verwaarlozing en een aardbeving heeft het complex veel te lijden gehad. Begin jaren ’70 is men begonnen met restauratie, maar daarvan is alleen het zwemgedeelte pas af.

Als je binnen komt door de hoofdingang, loop je tegen twee zwembaden aan die in elkaars verlengde liggen. Links daarvan is een toren die je kunt beklimmen. Van bovenuit had de Sultan een mooi uitzicht op de zwemmende gasten in die twee baden en kon hij mooi een keuze maken van wie hij bij zich wilde hebben in zijn privé-vertrekken. De uitverkorene(n) werden dan geroepen en brachten de rest van de dag door bij hem in een derde zwembad achter die toren of in een van de slaapvertrekken daar beneden. Jaja, Sultan nr 1 was een boefje, zeg maar… :-)

Er zijn nog wat andere grappen grollen te zien, zoals een ondergrondse vluchtgang bijvoorbeeld, waardoor de koninklijke familie kon ontsnappen en zo, maar om dat allemaal te bekijken heb je opnieuw een gids nodig. Dat hebben we hier niet gedaan. Kids hadden wel even genoeg engelse les gehad, dus we hebben het waterkasteel even op eigen gelegenheid gedaan, geholpen door informatie van het net en de Lonely Planet.

Na een nieuwe drinkpauze (het was echt knottertje hot vandaag in de brandende zon) hebben we twee fiets-taxi’s gepakt. We wilden namelijk naar de vogeltjesmarkt en Maasje wilde al twee dagen in zo’n bakkie zitten. En wil Maasje in de riksja….. dan gaat Maasje in de Riksja, dat begrijp je.
Het was wel lachen, hoor. Maas en ik zaten samen in een bakkie en draaiden de chauffeur gek om deze “wedstrijd” te winnen. Halverwege de rit klapte de ketting er af bij onze tegenstanders en leek de wedstrijd voorbij, maar gelukkig was de chauffeur van hun “een oude fix-beer” zoals Sas het noemde en had hij het euvel gauw verholpen. Nam niet weg dat ons team vele malen sterker was en wij met een enorme voorsprong als eerste voor de hekken van de markt stopten.

De vogeltjesmarkt, ook wel bekend als Pasty, ligt in een park net buiten het centrum, aan een drukke doorgaande weg richting het zuiden. Het is een markt met een lange traditie, maar schijnt door de jaren veel haar glans te hebben verloren. Was het eerst een lokale markt, met de zondag als belangrijkste handelsdag, nu is het een dagelijks gebeuren geworden, waarbij de situatie van de dieren er niet beter op geworden is.
Een levendige handel hier, is de handel in (post-)duiven. Big business zelfs en dat zag je ook vandaag wel. Daar was eigenlijk de grootste nijverheid in.
Voor de rest gebeurde er weinig. Was de afdeling met de vogeltjes nog wel oké (je weet nou eenmaal dat je hier in een andere cultuur zit), met hun relatief ruime hokken waar ze vaak alleen in zaten, verderop op de markt werd de aanblik steeds triester en triester, en kon ik het niet meer opbrengen om de wandeling af te maken. De uilen, de knaagdieren, de reptielen, de slangen groot en klein, en ook katten en honden, ik vond het diep treurig. En dan dozen vol met kuikentjes in de meest felle kleuren geverfd, verschrikkelijk.
Het beschamende masochisme van de mensheid!

We zijn dan ook niet lang gebleven, maar hebben gauw een weg terug gebaand naar de uitgang.
Tijd voor goede koffie en een klein snackje. De Lonely Planet had het over het Civet Café dat zo leuk moest zijn en uitstekende koffie moest hebben. Dus wederom in een fietstaxi en daar naar toe.
Eenmaal aangekomen besloten wij het boek ritueel te verbranden. Want hoeveel jaren we ook heel veel plezier hebben gehad van deze reisbijbels in alle landen waar we waren, de Lonely Planet van Indonesië laat keer op keer steken vallen, is verre van betrouwbaar en nauwkeurig en zit geregeld helemaal fout. Weg ermee, de rest van de info halen we wel van het net.
Want Civet Cafe bleek al enige tijd zo failliet als een deur en niet meer te bestaan. Gelukkig lag het voorheen in de wijk Prawirotaman, the place to be voor backpackers en daardoor gevuld met hostels, reisbureautjes en eenvoudige eettentjes. Prima! Bij Café Danur, gerund door een Nederlander en zijn Indonesische vrouw, hebben we koffie geleut, sandwiches gegeten en nog een slordige twee liter water weg getikt. Wat een vocht heb je hier nodig op een dag…
Ik kreeg daar trouwens nog leuk nieuws door via de whats-app, want de Sensei met wie ik in Jakarta had getraind, had geregeld dat ik ook hier in Yogyakarta bij een andere dojo mee kon trainen. Dus as zondag kan ik mijn gi weer aan en ga ik lekker afzien in de hitte. Zin in! Osu.

Toeval wil dat in dezelfde straat een tour-operator zit die we wilden bezoeken. Want as maandag staan de belangrijkste bezienswaardigheden van Indonesië op het program; de Borobudur en de Prambanan. Vooral ook bij Sas boven aan haar lijstje en daarom besloten we hier voor de meest uitgebreide versie te gaan. De Borobudur schijnt namelijk het meest indrukwekkend en prachtig te zijn ’s ochtends tijdens de zonsopgang. Haha, en dat betekent dat onze tour maandag al om 03.30 uur gaat beginnen…. Met een eigen auto met privé-chauffeur, dat dan weer wel. Geen gedoe met bussen, reisgenoten en onnodige stops bij andere hotels. Gewoon lekker met ons viertjes. Afijn, dat dus allemaal eerdaags. Vandaag hebben we het alleen maar geregeld en betaald.

Toen nog even wat muntjes gewisseld naar Roepia's en een taxi naar het hotel genomen.
Er moest natuurlijk even dringend gezwommen worden, dat begrijp je. Terwijl Sas even in de relax-mode ging, hebben Gijs, Maasje en ik de boel beneden een beetje op stelten gezet en tot een uur of zes gezwommen.

Om 19.00 uur zaten we weer in de shuttle bus. Deze keer niet naar Malioboro Street, maar naar de Yogya City Mall. Die wilden we ook wel eens proberen. We verwachtten een gewoon winkelcentrum ergens in de stad en wisten dus niet wat we zagen toen we aan kwamen. Het bleek een poepie-sjiek warenhuis op nog geen 600 meter van het hotel.
We kwamen aan in de stromende regen en de auto van het hotel stopte onder aan de trappen van het warenhuis. We maakten ons klaar om door de regen een baantje te sprinten richting de ingang, toen er ineens een man in uniform met paraplu’s buiten de taxi stond om ons op te wachten. Elk kreeg een plu en toen wisten we….. dit wordt een duurder avondje dan gepland….
Binnen eerst een heerlijk bakkie gedaan (beste koffie van deze vakantie so far) met wat lekkers erbij, waarvoor we meer kwijt waren dan de twee avonden daarvoor aan al het avondeten samen…. Geeft natuurlijk niet, want het was het meer dan waard, maar het geeft maar aan hoe groot de verschillen kunnen zijn hier.
Daarna wat geslenterd door het centrum. Mooie winkels, niks mis mee. Maasje heeft zelfs nog even haar slag kunnen slaan aan bikini en t-shirt, maar voor de rest bleef er niets aan onze vingers kleven. Iets na negenen liepen we weer naar buiten waar het ondertussen weer droog was.
Daar, op een gigantisch podium, was een band begonnen met optreden. We bleven een paar liedjes luisteren en omdat ons applaus opviel ten opzichte van de doodstille Indonesische toehoorders, werd Maasje er natuurlijk weer uitgepikt en op het podium geroepen. Daar mocht ze een verzoeknummer doen. Ze had het zelfs mogen zingen als ze had gewild, maar dat aanbod sloeg ze toch maar af… :-) En dus hebben we nog een paar nummers geluisterd voor we weer verder gingen, waaronder dus Megan Trainor met “all about the base”…

Op straat liepen we al snel tegen een tentje aan die de lokale specialiteit “Ayam Goreng” aan het maken was; gefrituurde kip met kokos-smaak. Daar kon ik natuurlijk niet zo maar aan voor bij lopen. En dus bestelden we een portie en zaten wat later op een kleedje op de stoep achter het tentje te knagen van een heerlijke kip (meteen bij besteld), aangevuld met rijst die ze in een grote dichte ton serveren die ze bij je kleedje laten staan. Je kunt er dan zoveel uit scheppen als je wilt zolang je aan het eten bent.

Heerlijk! En zo eindigde wederom een super-dagje, met een hoop prachtige nieuwe indrukken en ervaringen. Alles weer helemaal top, al blijf ik de vogeltjesmarkt een treurige domper vinden.
Een andere treurige ervaring, maar dan op het gebied van persoonlijk leed, is dat er hier heel moeilijk aan een biertje is te komen. In de tropen is een koud biertje wel eens lekker, maar het is een drama om te vinden. Vergeet niet dat 90% van het moslim is en dus niet drinkt. Bijna geen enkele supermarkt verkoopt het. Alleen de 7/11, maar die heb ik in Yogya nog niet kunnen vinden.
En zelfs in ons hotel was geen biertje te krijgen, al lag dat in dit geval aan slecht inkoopbeleid. Het staat normaal wel op de kaart, maar ze hadden het gewoon niet meer.
Haha, dan houdt het op hè. Dan maar een bakje thee op de kamer en mijn verslagje schrijven. Misschien maar beter ook, want zondag moet er weer zwaar getraind worden en dan moet er eigenlijk geen alcohol meer in mijn bloed zitten.

Ben benieuwd naar morgen. We willen een dagtrip naar Solo maken, een plaatsje 60 km verderop, maar hoe we daar moeten komen en wat we daar precies gaan doen, is nog onduidelijk. Gaan Sas en ik ons zo op storten. Eerst nog even nagenieten van deze dag…