Dag 25
Door: Joost
Blijf op de hoogte en volg Joost
04 Augustus 2017 | Indonesië, Makassar
oei… een kort nachtje. Hebben we ons zelf aan gedaan, want Sas en ik hebben tot laat dingen in en rond Makassar zitten uitzoeken op de pc en daarna nog nagenoten van de vakantie so far. Veel te laat gaan slapen dus en om 07.00 uur ging de wekker alweer. We wilden immers een aantal dingen doen vandaag.
Ontbijt was hier eigenlijk precies als in Ampana; je kon rijst met kip en soto nemen, maar je kon ook brood roosteren en met jam weg tikken. Koffie en thee waren present, en hier hadden ze dan ook nog cornflakes, iets wat de kids wel weer eens lekker vonden.
Ik had gisteren die Uber-app gedownload en dat werkte perfect! Absolute aanrader voor iedereen! Ook prima in het buitenland te gebruiken.
Ik selecteerde de bestemming op mijn telefoon, kreeg meteen een hele scherpe prijs door en toen ik er op klikte, was de deal rond. Binnen 3 minuten stopte de auto bij het hotel. Op een kaartjes kon ik hem precies volgen, zag precies waar hij was. Een aardige chauffeur in een nette auto bracht ons vervolgens naar de vismarkt. Helemaal top.
Ik heb wel wifi nodig voor de app en dat zou ik op de markt niet hebben, maar ik heb met de chauffeur afgesproken dat hij ons na anderhalf uur weer daar zou oppikken. Moest een beetje met handen en voeten, maar hij leek het te begrijpen. Dat komt wel goed.
We hadden ons dus laten afzetten bij de haven van Makassar, daar waar ’s nachts de vissersboten aankomen en hun ladingen lossen. In een grote, deels overdekte vismarkt wordt de vis dan meteen verhandeld. De meest exotische en bizarre zee-creaties liggen daar dan uitgestald, soms netjes in stalletjes of op zeiltjes, maar vaak ook gewoon op de redelijk ranzige vloer. Mannen met lekkende bakken ijs lopen af en aan, en met houten karren worden de bestellingen afgevoerd. Handelaren zitten met grote pakketten geld in hun handen en doen handjeklap met de potentiële kopers.
Hier kun je mij dus gerust een dag droppen. Dit vind ik echt geweldig. Overal is reuring, er klinkt geroezemoes en geschreeuw, overal gebeurt wat, hier wordt gehandeld. En als je mij ergens voor kunt wakker maken….
Voor Maasje en Gijs was het iets minder relaxed, want ook hier vielen de gesprekken regelmatig stil als die twee voorbij kwamen en probeerden ze hun aan te raken, met ze te babbelen of op de foto te zetten. Een selfie met een vis er bij was voor hun het absolute hoogtepunt, voor Maasje volgens mij het absolute dieptepunt… haha
Toen we de markt gezien hadden, vervolgden we onze weg naar de oude haven waar de grote schoeners liggen aangemeerd die ’s nachts hun werk op zee hebben gedaan. Om het terrein op te mogen, moet je een klein bedrag betalen, maar dat is eigenlijk wel zo prettig. Dat maakt het dat het meteen lekker rustig is op de kade en dat je ongestoord kunt lopen en kijken.
Er liggen nog een flink aantal oude schoeners die geheel van hout zijn, maar je ziet nu ook wel de modernere variant er tussen. De meesten waren nu in rust, alhoewel er op sommigen nog druk geladen en gelost werd. Hard buffelen in de zon, bij een temperatuur die alweer hard opliep.
Altijd leuk, zo’n haven. Er gebeurt zo veel, er is zoveel te zien. We hebben de kade tot het einde toe afgestruind en zijn weer langzaam terug gelopen. Bij een klein stalletje met té lieve kleine kids hebben we even wat gedronken.
Nog even wat kraampjes afgestruind in de richting van de afgesproken plek en ja hoor, precies op tijd kwam daar de Uber-chauffeur aan lopen om ons op te pikken. Truc gelukt.
Ik vroeg hem of ook interesse had om ons 's middags naar een plek buiten de stad te brengen, naar de grotten, maar hij was verhinderd, begreep ik.
Maar hij leek wel aan te geven dat een vriend van hem zou kunnen en hij noemde een zeer scherpe prijs voor een lift naar daar, en terug. We hebben de hand er op geschud en zullen afwachten of hij er inderdaad op de afgesproken tijd zal zijn.
Eerst heel even naar de hotelkamer, wat spullen pakken en e.e.a. checken.
Toen we beneden kwamen om 12 uur, stond daar toch onze Uber-chauffeur van vanmorgen. Hij had zich kennelijk bedacht, want hij ging ons toch rijden. Nou, prima, want hij had én een nette auto én hij was een goed chauffeur. We stapten in en gingen op weg naar Gua Leang Leang…
Tot voor kort dachten wetenschappers dat de beroemde grotschilderingen uit Frankrijk en Spanje de oudste schilderingen ter wereld waren. Pas een paar jaar geleden ontdekten archeologen, dankzij nieuwe technieken, dat de schilderingen die al eerder in Sulawesi waren gevonden en geschat waren op zo’n 8000 jaar oud, veel en veel ouder waren.
De grotschilderingen bij Maros-Pangkep, net ten noorden van Makassar, blijken dankzij gedetailleerde chemische analyse van de kalkstenen blaasjes die boven de tekeningen zijn gegroeid, minstens 39.900 jaar oud te zijn.
Schilderkunst in de steentijd was dus geen exclusief Europees verschijnsel. Europa is niet de bakermat van de schilderkunst.
Bijna 40.000 jaar oud!! Je kunt het je gewoon niet voorstellen. Dat moet we natuurlijk even gezien hebben…
Gua Leang Leang ligt op een uur rijden van Makassar. Je volgt de doorgaande weg tot in Maros en vanaf daar zie je het landschap veranderen. Je rijdt tussen rijstvelden door terwijl er links en rechts steeds meer grillige rotsformaties steil en hoog opsteken, met kale rotswanden en begroeide toppen.
De laatste kilometers ga je van de hoofdweg af en rij je tussen deze bergen door, parallel aan een rivier, tot je bij je bestemming komt: Leang Leang.
Zoals overal in Sulawesi bij dit soort attracties betaal je het standaard tarief van 20.000 Rph per persoon (1,30 euro) en krijg je een gids mee. Hoe bijzonder namelijk ook deze bestemming, er komen eigenlijk vrij weinig toeristen. Als die al komen zijn het veelal Indonesische toeristen in de weekenden. Makassar blijft voor veel westerse toeristen toch een tussenstop op weg naar Tana Toraja of de Togeans, dus als ze al wat ondernemen in Makassar, blijven ze veelal in de stad.
Vandaag waren wij dan ook de enige bezoekers. De grotten waar het uiteindelijk om te doen is, zaten dus nog achter slot en grendel afgesloten. Ze werden speciaal voor ons geopend.
Maar voor het zover was, had je eerst een prachtige wandeling door het de tuinen aan de voet van de heuvels. Deze liggen vol met karst rots formaties, het zachte steen eigenlijk. Karst heeft te maken met de oplossing van kalksteen in water. Het komt voor in streken waar kalksteen aan de oppervlakte ligt en wordt aangetast door de chemische verwering door de zure eigenschappen van regenwater. Door deze vorm van erosie krijgen de rotsformaties hele bijzondere vormen, vaak ook heel rond en voorzien van perfect ronde gaten.
We stuiten nog op een groep muzikanten die in traditionele kledij gehuld muziek aan het maken zijn in deze prachtige omgeving. Traditionele muziek. Het blijken leden te zijn van het Makassar Youth String Orchestra, die daar professionele opnames hebben. Wij zijn het enige publiek, naast de mensen van de opnamen, en blijven even luisteren naar het spel op bas en viool. Ik hou daar normaal helemaal niet van ,maar in deze setting heeft het zeker wel wat.
Aan de voet van de berg hebben ze een steile trap gemaakt. Een pittige klim volgt, zeker met de hoge temperaturen en vochtigheid van vandaag. Na driekwart van de klim moet je je door een nauwe rotsspleet wurmen, hetgeen met mijn postuur al een beetje een uitdaging wordt.
Maar dan ben je er bijna.
Nog één laatste steile trap en dan is de bedoeling dat je over een rotsformatie heen klimt. Geen hulpmiddelen of iets, dat hebben ze ongemoeid gelaten.
Maar als je daar dan staat, dan ben je wel getuige van iets heel fraais. Boven je hoofd, op de wanden van de rots, zijn nog heel duidelijk de tekeningen te zien die ze dus bijna 40.000 jaar geleden gemaakt hebben. Je ziet een tekening van een varken en van een hert, allebei heel groot getekend met rode kleurstof.
En je ziet een aantal handen afgebeeld, die ze in die tijd zo hebben kunnen tekenen door een soort van oker poeder over hun handen te gooien die ze plat op de rotsen hadden gelegd. Zo krijg je dus heel duidelijk de handen te zien. Bizar! Verder zie je vaag nog de afbeeldingen van werktuigen die ze in die tijd gebruikten, een soort hamer en meer van dat.
De plek wordt verlicht door een opening in de rotsen met gigantische stalactieten, waarachter een waanzinnig uitzicht zich openbaart. Je kijkt vanuit daar de wereld uit, met alleen aan de horizon weer van die hoge bergen met vreemde witte vlekken aan de toppen. Het leken wel huizen, maar navraag leert dat dat marmer is wat aan de oppervlakte komt en zo schittert in de verte.
Gek dat zoiets simpels eigenlijk, zoveel indruk op je kan maken. Als je je probeert voor te stellen in wat voor een tijd dat gemaakt is, onder wat voor omstandigheden en met welk materieel… En dan ook nog eens op zo’n lastig bereikbare plek. Ik vind het maar wat. Heel erg bijzonder. Dit had ik niet willen missen. Sas ook niet trouwens, die was ook zwaar onder de indruk.
Vreemd genoeg mag je dus gewoon klimmen en klauteren op de rotsen. Je komt weliswaar niet bij de tekeningen zelf, al zou je het willen, maar bijvoorbeeld fotograferen met flits is dan weer geen probleem. Alles wijst er op dat dit nog steeds een nauwelijks ontdekte plek is, zelfs na de opzienbarende ontdekking betreffende de leeftijd van de tekeningen.
Drie op reis blijkt hier ook geweest te zijn en een aflevering te hebben gewijd aan dit fenomeen. Sas heeft de uitzending nog even terug gekeken op uitzending gemist. Ook daaruit blijkt hoe bijzonder en uniek deze plek is.
Op het gemakkie lopen we weer terug door het park. We pakken een andere route en slingeren nog even tussen de rotsformaties door. Bij een kraampje drinken we nog wat en ik bedank de gids voor zijn moeite. In feite hoef je hem niets meer te betalen, maar de tip wordt duidelijk heel erg gewaardeerd.
We zouden eigenlijk meteen weer terug rijden naar Makassar, maar de chauffeur krijgt een inval. Hij draait van de weg af een zandpad op, rijdt heel langzaam en zit maar steeds naar boven te kijken. Na een tiental minuten blijkt waarom…
In de bomen langs de weg bivakkeren honderden vleermuizen. “Kelelawar” worden ze hier genoemd. Middelgrote vleermuizen, met een lichtbruine zachte vacht en grijs/zwarte vleugels. Ze hangen ondersteboven in de takken, maar als we er onder door lopen, dan komt de hele bende in beweging. Een lawaai dat ze maken… Ze kakelen als oude wijven door elkaar heen, een duidelijk protest tegen de indringers, en als we te dichtbij komen, kruipen ze gauw naar een hoger gelegen tak. Zijn ze met kruipen niet snel genoeg, dan slaan ze hun vleugels even uit en vliegen ze hogerop.
Overal waar je kijkt, hangen ze. Niet te filmen. Niks geen donkere grot of obscure kelder. Gewoon lekker buiten in een boom, vlak langs de weg. ’s Avonds zullen ze massaal uitvliegen en zich de hele nacht voeden met vruchten.
We hebben een tijdje genoten van het schouwspel en zijn toen weer ingestapt. Een klein uur later waren we bij ons hotel.
Een korte pitstop slechts deze keer. Alleen even bankpasje halen en wat mails checken en toen meteen weer door.
Eerst zijn we om de hoek gelopen naar de pin van…. de Rabobank. Die zit hier groots vertegenwoordigd in deze belangrijke havenstad.
En om de hoek zit de “Holland Bakery”, een zaak die je op meerdere plekken in Indonesië tegen komt, ook op Java en Bali. Het is een soort van franchise concept. Allemaal herkenbaar met het zelfde suffe dubbele molentje op het dak. Gijs wilde wel eens weten wat voor Hollandse producten ze daar verkochten. Nou, het antwoord is simpel: geen één! Haha. Waarom het Holland Bakery heet, is ons een raadsel, want ze verkopen er van alles, en het zag er allemaal fantastisch uit, maar het had werkelijk niets met Holland te maken.
Maar goed, we hadden ondertussen wel honger gekregen, dus we hebben een paar broodjes gescoord.
Te voet verder gegaan naar het centrum van Makassar, evenwijdig aan de boulevard, naar het straatje waar gisteravond alles al dicht was.
Nu was alles open, dus we hoopten goed te kunnen scoren op souvenir-gebied. Eerst nog even een werkelijk heerlijk cappuccinootje weg getikt bij een koffiebranderijtje en toen gingen we van winkel naar winkel.
Inmiddels kan ik je vertellen dat dit de slechtste shop-uurtjes ever zijn geweest in ons reizend bestaan. Werkelijk alles zat tegen. Maar dan ook alles. We konden niets vinden wat we zochten en liepen ook nergens tegen aan.
In Toraja hadden we net naast de pot gepiest voor een bepaalde bufferkop die we graag hadden willen kopen. Maar de winkels gingen toen net voor onze neuzen dicht. Hier in Makassar zitten ook een aantal Toraja souvenir-shops, maar bijna niemand verkocht de buffelkoppen.
Op twee zaken na; de eerste zaak had de goeie, maar die was wel flink beschadigd aan de zijkant. Hij weigerde echter daarvoor met de prijs te zakken en zijn vraagprijs vonden wij te hoog.
Het tweede adres had wel een perfecte buffel. Juiste maat, juiste vorm. Alleen misschien net niet de juiste kleur, maar daar zou studio SparQ wel raad mee weten… De uitbaatster noemde een aangescherpte prijs en wij gingen akkoord. Het hele spul was al vakkundig verpakt en geseald toen ik wilde afrekenen. Maar toen werd opeens de oude prijs weer gevraagd. Ik herinnerde haar er aan dat ze een andere prijs had genoemd, maar toen kwam er een heel vaag verhaal en bleef ze vasthouden aan de eerste prijs.
Nou gaat het maar om een beperkt bedrag, maar dan ben ik om kapot te vallen. Daar kan ik niet tegen. De prijs was genoemd, de deal was gemaakt en dan moet je niet nog eens proberen achteruit te handelen. Daar heb ik de schurft aan. Ik heb ze nog een kans gegeven om de afgesproken prijs te handhaven, maar dat deden ze niet. Hoe spijtig ook, ik heb de doos weer op de balie gezet en ben weg gegaan.
Ik ken mezelf, ik zou iedere keer dat ik de buffel thuis zou zien, moeten denken aan dat mens dat haar woord niet hield. Dat zou alle lol van het aandenken weg nemen. Dan heb ik het liever niet.
Andere dingen die we in ons hoofd hadden, lukten ook al niet. Alleen Gijs scoorde iets voor zijn computer, maar toen die later in het doosje keek, bleek de helft er niet in te zitten… Grrrr.
Afijn, zo’n avond was het dus. Alles net niet.
We klapten onderhand ook om van de honger, dat hielp ook niet mee. Langs de boulevard stonden tientallen kraampjes, maar werkelijk allemaal, maar dan ook allemaal, verkochten ze Pisang Epe, dat zoete bananengerecht. Hoe die gasten bestaansrecht hebben, ik weet het niet. Maar er was echt nul variatie.
We hebben geheel tegen onze gewoonte in bij de KFC ieder een zakje friet genomen om de ergste honger te stillen en zijn toen op zoek gegaan naar een ander stalletje. Die vonden we uiteindelijk langs een parallelweg. Daar hebben we heel basic gegeten; mie en nasi. Ook dat smaakte minder dan al het eten de afgelopen weken. Het benadrukte het net niet gehalte van de avond.
Je zou bijna vergeten hoe gaaf de dag eigenlijk was. Dat die paar uurtjes maar niet het lef hebben om zo’n toffe dag te vergallen.
We zaten later in het hotel en keken nog eens tevreden terug op de uitjes van vanochtend. Met name de grotschilderingen en die omgeving, dat was echt waanzinnig. Absolute aanrader!
Morgenochtend beginnen we rustig aan. Rond 11 uur probeer ik weer een Uber te scoren om ons naar het vliegveld te laten brengen en dan begint eigenlijk al het laatste deel van onze reis, het stukje Yogjakarta. Dit is gewoon alweer onze laatste avond op Sulawesi. Hmmm, beetje jammer wel…
Wat een tof eiland is dit geweest. We hebben er van genoten van A tot Z.
Maar ook op Yogja verheugen we ons. Dus het is een beetje een dubbel gevoel. Ach ja, we laten het allemaal maar weer over ons heen komen, zoals we eigenlijk altijd doen.
-
10 September 2017 - 16:36
Stevien:
Dag Joost,
Zoekende naar informatie over Sulawesi omdat ik er in oktober heen ga, kwam ik jou prachtige verhalen tegen. Heb er de halve zondag aan gespendeerd om ze te lezen. Erg leuk! Behalve dat het een genot was om ze te lezen, was het ook zeer informatief! Recente informatie wel te verstaan waarvoor ik je wil bedanken want je hebt me hiermee weer een stuk verder geholpen.
Hoop dat je, met je gezin, nog vele mooie reizen kunt maken!
Groet,
Stevien
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley